De kapitaalmarktrente is de rente op staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar en de rente op kredieten die langer lopen dan twee jaar.
De hoogte van de kapitaalmarktrente wordt dagelijks bepaald door het aanbod van en de vraag naar staatsobligaties. Als de overheid een tekort op haar begroting heeft, dan komen er staatsobligaties, oftewel meer schuld, naar de markt. Als er een overschot is, dan neemt de schuld af.
Deze kapitaalmarktrente wordt ook wel de lange rente genoemd. De kapitaalmarkt is een belangrijke graadmeter voor de hypotheekrente.
De kapitaalmarkt en de geldmarkt
De rentemarkt is opgedeeld in 2 markten:
- De kapitaalmarkt
- De geldmarkt
Met de geldmarktrente wordt de korte rente bedoeld, met een looptijd tot 2 jaar. Met de kapitaalmarktrente wordt dus de lange rente bedoeld, met een looptijd vanaf 2 jaar.
De korte en de lange rente
Op de rentemarkt is de lange rente meestal hoger dan de korte rente, dit wordt aangeduid als een normale yieldcurve. Bij een langer lopende lening moet er immers een compensatie voor de kans op waardevermindering ‘ingebouwd’ zijn.
Voor het geval je niet eerder van een yieldcurve had gehoord; dit is een grafiek die het rendement weergeeft van met elkaar vergelijkbare leningen met verschillende looptijden. Op de horizontale as zie je de looptijd in jaren aangegeven, op de verticale as zie je het (effectieve) rendement.
Wanneer de ‘lange’ rente echter lager is dan de ‘korte’ rente, dan wordt dit als een inverse yieldcurve van de rentemarkt aangeduid. Wat dit in het kort betekent, is dat het slecht zal gaan met de economie. Beleggers gaan dan een hogere rente vragen voor een langlopende lening, omdat er simpelweg meer risico is.
Wisdom of the crowd
Wat is dat eigenlijk, ‘wisdom of the crowd’? De gecombineerde kennis van veel beleggers bij elkaar kan de markt vrij goed inschatten, we handelen dan ook vaak naar de ‘wijsheid van de groep’.
Gemiddeld genomen is de groep slimmer dan het individu, maar deze massapsychologie – het gebeurt namelijk vaak dat iedereen elkaar napraat – zorgt wel dat er golfbewegingen ontstaan.
Het gevolg van deze golfbewegingen is dat de markt zowel naar boven als naar beneden de neiging heeft om wat te overdrijven.
De conclusie is dat de markt dus altijd gelijk heeft.
De maatstaf voor kapitaalrente
De kapitaalmarktrente wordt dus vaak afgeleid van staatsleningen. Dit tarief wordt gezien als een soort basistarief (benchmark).
Leningen met hogere risico’s hebben een renteopslag voor dat hogere risico. We kunnen stellen dat de risico premie hoger wordt als het debiteurenrisico groter wordt.
De kapitaalmarktrente is enorm belangrijk bij een hypothecaire lening (een lening voor het kopen van een huis) en ook bij een consumptieve lening (een persoonlijke lening voor het kopen van bijvoorbeeld een auto of een nieuwe keuken). De hypotheekrente en de leenrente bewegen bij deze langere leningen vaak mee met de kapitaalmarktrente.
Corona crisis en kapitaalmarktrente
De corona crisis zorgt voor veel onzekerheid bij iedereen. Bedrijven maken veel minder winst dan normaal gesproken en kunnen soms hun schulden niet meer betalen, wat tot een faillissement kan leiden.
Voor banken is het niet makkelijk om aan geld te komen om uit te lenen, ze houden dan ook rekening met kredietverliezen. De overheid probeert de economie een handje te helpen, maar zinkt ook steeds dieper weg in de schulden.
Dit alles zorgt voor meer kredietrisico, waardoor geld lenen duurder is geworden.
Conclusie
De hoogte van de kapitaalmarktrente wordt bepaald door meer of minder staatsschuld.
Als er onzekerheid heerst in een land en er meer risico’s zijn, wordt geld lenen duurder.
Als het goed gaat en er dus minder risico’s zijn bij het lenen van geld, wordt lenen goedkoper.
Door de huidige corona crisis is de kapitaalmarktrente hoger geworden.
