Je hebt samen met anderen besloten een eigen bedrijf te starten en je overweegt hier een vennootschap onder firma (vof) van te maken. Dat is op zich geen vreemde gedachte, want circa één op de tien Nederlandse bedrijven is namelijk een vof.
Met één of meerdere personen een eigen bedrijf beginnen is altijd een ambitieuze stap. Een vof oprichten is hiervoor een mooie optie, maar jij en jouw zakenpartners willen dan natuurlijk wel precies weten wat er verwacht kan worden.
De overeenkomsten van een vof met een eenmanszaak
In tegenstelling tot een bv, lijkt een vof behoorlijk veel op een eenmanszaak. Het belangrijkste verschil met een eenmanszaak is dat er meerdere oprichters bestaan. Maar net als een eenmanszaak is een vof een natuurlijk persoon, en dus geen rechtspersoon. Een bv is daarentegen wel een rechtspersoon.
De oprichters hebben allemaal hun eigen inbreng in het bedrijf. Dat kan uit geld bestaan, de arbeid die men verricht, of de goederen die beschikbaar worden gesteld. Net als dat bij een eenmanszaak, hoef je bij een vof ook niet over een startkapitaal te beschikken.
De vof in het handelsregister van de Kamer van Koophandel inschrijven volstaat. Bij deze inschrijving worden allerlei belangrijke basisgegevens geregistreerd, zoals de naam van de vof, haar activiteiten en uiteraard de namen van de desbetreffende vennoten. Deze laagdrempelige oprichting van een bedrijf maakt de vof zeer aantrekkelijk voor veel beginnende ondernemingen.
Het belang van een goed vennootschapscontract
Aangezien er meerdere oprichters zijn, is het van groot belang dat de vennoten al hun onderlinge afspraken goed op papier vastleggen. Er is hierbij gelukkig geen bezoek aan de notaris nodig, want er is geen oprichtingsakte vereist. Theoretisch gezien zijn mondelinge afspraken al genoeg voor de wet, maar om problemen te voorkomen is dit absoluut af te raden.
Als er in de loop van tijd meningsverschillen ontstaan, dan kun je altijd terugvallen op de afspraken die in een vennootschapscontract zijn vastgelegd. Je kunt hierbij denken aan zaken zoals ieders inbreng en persoonlijke rol binnen het bedrijf, wat te doen als één van de vennoten ziek mocht zijn of uit de firma wenst te stappen, of nog dramatischer, komt te overlijden.
Daarnaast kan er ook worden afgesproken dat de samenwerking vanzelfsprekend stopt als er specifieke situaties voorvallen, zoals in het geval van een schuldsanering of faillissement.
Bij een normale beëindiging van een onderneming moeten de vennoten deze onderneming verdelen en verrekenen, waarbij de overgebleven schulden voldaan moeten worden en de vennoten hun inbreng terug moeten krijgen.
De aansprakelijkheid binnen een vof
Net als bij een eenmanszaak bestaat er binnen een vof een hoofdelijke aansprakelijkheid. Dat betekent dat de vennoten ieder persoonlijk aansprakelijk zijn. Als de vof bijvoorbeeld schulden heeft gemaakt, dan kan iedere vennoot hiervoor aansprakelijk gesteld worden, ongeacht wie hier verantwoordelijk voor was.
Als er theoretisch gezien drie vennoten zijn, waarvan er twee privé geen enkel vermogen hebben, dan zal die derde vennoot verplicht zijn om het volledige schuldbedrag vanuit zijn of haar privévermogen te halen. En let op: als deze persoon in gemeenschap van goederen is getrouwd, dan zal ook het privévermogen van de partner niet veilig zijn!
Juist om deze reden is het heel verstandig om in een vennootschapscontract vast te leggen hoe ver de bevoegdheid van een vennoot precies reikt. Je kunt nauwkeurig bepalen wat een vennoot wel of niet mag doen, en tot welk bedrag een vennoot de vof bij een overeenkomst kan binden.
Dit zijn belangrijke afspraken die bij het Handelsregister moeten worden ingeschreven, zodat personen of bedrijven waar de vof zaken mee doet dit kunnen controleren. Als dit namelijk niet plaatsvindt, dan zullen deze afspraken ook niet extern gelden.
Salaris en winstuitkering
De vennoten van een vof zijn niet bij het bedrijf in loondienst en zullen dus geen salaris ontvangen. Vennoten kunnen daarentegen wel een vroegtijdige winstuitkering krijgen. Dit is dan een voorschot op de uiteindelijke winstverdeling die normaliter aan het einde van het fiscale jaar plaatsvindt. Een wekelijkse of maandelijkse beloning kan op basis van de gewerkte uren vastgelegd worden in de overeenkomst van de vof, of er kan gekozen worden voor een vaste verdeling .
Verder moet er uiteraard altijd genoeg geld in de vennootschap aanwezig blijven om het te kunnen laten functioneren. Als het blijkt dat er gedurende het bedrijfsjaar meer vroegtijdige winst uitgekeerd is dan dat er uiteindelijk aan winst is gemaakt, dan moet hier een deel van teruggestort worden. Als er aan het einde van het fiscale jaar juist meer winst is geboekt, dan kan dit logischerwijs onder alle vennoten verdeeld worden.
De vof en de belastingdienst
Voor de belastingdienst wordt de vof als een ondernemer gezien, dus moet er over het leveren van goederen en diensten btw afgedragen worden. En bij de inkomstenbelasting wordt elke vennoot afzonderlijk als een individuele ondernemer gezien. Elke vennoot betaalt daarom apart de inkomstenbelasting over zijn of haar deel van de winst of beloning.
Als de vof bovendien extra personeel aanneemt, dan zal er ook loonbelasting betaald moeten worden.
De man-vrouwfirma
Als laatste behandelen we nog een heel bijzondere vof vorm: de zogenaamde man-vrouwfirma. Deze term is wat achterhaald, maar dit is een vof die door twee levenspartners opgericht wordt. Dat geldt tevens wanneer je niet getrouwd bent en ook de sekse maakt niet uit. Voor deze unieke vennootschap gelden precies dezelfde regels als voor een ‘gewone’ vof.
Belastingtechnisch kan zo’n man-vrouwfirma heel voordelig zijn, omdat beide partners namelijk elk als een individuele ondernemer gezien worden en dus hun eigen belastingvoordeel krijgen. De Belastingdienst controleert bij deze speciale vof’s uiteraard wel heel streng of die beide partners ook daadwerkelijk alle twee in de vof werkzaam zijn. Het grote nadeel van de man-vrouwfirma is dat de partners allebei met hun privévermogen aansprakelijk zijn.
Conclusie
Met een partner of partners bedrijfsmatig iets ondernemen, kan ontzettend leuk en uitdagend zijn. Het is wel verstandig om met jouw fiscalist, accountant of boekhouder te overleggen of een vof de juiste rechtsvorm voor jou is om een zakelijke partnerschap aan te gaan.
